Alles over cholesterol
Wat is cholesterol?
Cholesterol is een vetachtige witte stof die het belangrijkste deel van celmembranen (de omhulsels van een cellen) vormt. Het is een bouwstof voor het zenuwstelsel en sommige hormonen. Cholesterol wordt door het bloed vervoert door het aan eiwitten te binden. Deze verbindingen heten lipoproteïnen.
Je lichaam heeft cholesterol nodig maar je hoeft het niet perse uit je vet voedsel te halen, je lichaam kan het ook zelf aanmaken. Dit gebeurt in de lever, die daarvoor als bouwstof de verzadigde vetten uit je voedsel haalt. Er worden twee soorten cholesterol aangemaakt. Slechte LDL cholesterol (Low-Density-Lipoproteïnen) en goede HDL cholesterol (High-Density-Lipoproteïnen.
Slechte LDL cholesterol wordt uit de lever getransporteerd naar de lichaamscellen. Deze nemen het cholesterol op dat ze nodig hebben. De verbindingen van LDL cholesterol kunnen zich vastzetten in de binnenwand van bloedvaten. Ze blijven daar plakken en beschadigen de vaatwanden. De bloedvaten slibben daardoor langzaam dicht waardoor het bloed er minder goed doorheen kan. Er ontstaat slagaderverkalking, ook wel artherosclerose genoemd.
Het goede HLD cholesterol kan het teveel aan cholesterol in het bloed afvoeren naar de lever waar het wordt afgebroken. Via het gal en de darmen wordt het uit het lichaam verwijderd. HDL beschermt het lichaam tegen hart- en vaatziekten. Voor een gezond lichaam is het nodig dat het LDL cholesterol op een laag niveau blijft en het HDL cholesterol op een hoog niveau.
De functie van cholesterol
Cholesterol wordt door je lichaam geproduceerd omdat het nodig is voor de werking van bepaalde functies. Het helpt bij de opbouw van celwanden, aanmaak van glazuren en vormt vitamines en hormonen. Cholesterol is een belangrijk onderdeel van de spijsverering.
Cholesterolwaarde
Met een bloedonderzoek kan onderzocht worden hoe hoog het cholesterol gehalte van elk soort is. Het cholesterolgehalte kan nogal schommelen, het is dan ook raadzaam om het meerdere keren te onderzoeken.
De cholesterol-HDL-ratio is belangrijk voor het risico op hart- en vaatziekten. Dit is de verhouding tussen het totaal cholesterol en het HDL en wordt berekend door het totaal cholesterol te delen door het HDL. Deze ratio hoort kleiner dan 5 te zijn.
Totaal cholesterolgehalte (mmol/l)
Lager dan 5 = Normaal
5 tot 6,5 = Licht verhoogd
6,5 – 8 = verhoogd
Hoger dan 8 = Sterk verhoogd
Oorzaken van een hoog cholesterol
De lever zorgt voor het evenwicht tussen de hoeveelheid cholesterol die het aanmaakt en het cholesterolgehalte in het bloed. Door ongezonde leefgewoontes zoals roken, weinig beweging en ongezond vet eten kan het LDL gehalte hoger worden dan het HDL gehalte. Het vetgehalte in het bloed is dan te hoog en je hebt meer kans op hart- en vaatziekten en een hoge bloeddruk.
Een hoge cholesterolwaarde kan ook erfelijk zijn. De meest voorkomende vorm is Familiaire Hypercholesterolemie (FH). Dit komt bij ongeveer 1 op de 400 Nederlands voor.
Wat kun je doen tegen een hoog cholesterolgehalte?
Een gezonde leefstijl is belangrijk om je cholesterolgehalte in balans te houden. Het is aan te raden niet te roken, niet te veel alcohol en koffie te drinken, gezond te eten en voldoende te bewegen. Ook kan een detox-kuur helpen je cholesterolwaarde gezond te houden.